ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΘΗΤΕΙΑΣ. Η 1Η ΕΣΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ Η ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ 1960-1965 ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΟΠΩΣ ΤΗΝ ΕΖΗΣΑ

Με το δεύτερο ιστορικό του αφήγημα, ο Κύπριος λογοτέχνης Γιώργος Πετούσης, μάς περιάγει σε ταραγμένη για τα εθνικά μας θέματα περίοδο και τολμά ν’ αποκαλύψει αλήθειες αποκρυμμένες, χρήσιμες για την Ιστορία η οποία συνεχίζει να γράφεται. Το 1959, μετά την «επίτευξη» της Συμφωνίας στο Λάγκαστερ Χάους στο Λονδίνο, από τον Αύγουστο του 1960, η Κύπρος ανακηρύσσεται σε Ανεξάρτητο κράτος. Με την πάροδο όμως ελάχιστου χρόνου, Νοέμβριο του 1963, ξεσπούν τα πρώτα τραγικά γεγονότα. Στην Ελλάδα μόλις ανήλθε στην εξουσία η Ένωση Κέντρου. Ο συγγραφέας περιγράφει όλη την περιρρέουσα ατμόσφαιρα πριν και μετά από τα «ματωμένα Χριστούγεννα» του 1963. Μετά από τις ελληνικές εκλογές, τον Φεβρουάριο του 1964, και τη νίκη της Ένωσης Κέντρου, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, η συνάντηση Μακαρίου και πρωθυπουργού Παπανδρέου, όπου πάρθηκαν ιστορικές αποφάσεις. Οι Αμερικανοί, με όσα γίνονταν «τα είχαν» με τους Άγγλους γιατί δύο Νατοϊκοί σύμμαχοι, με τη λύση που έδωσαν, ήταν έτοιμοι να διαλύσουν τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, ο έμπειρος Πρωθυπουργός, μετά την ιστορική «Συμφωνία των δέκα σημείων», με τη σύμφωνη γνώμη Μακαρίου, κατάφερε το ακατόρθωτο και, τον Αύγουστο του 1964, έφερε τους Αμερικανούς με το μέρος του. «Μόλις οι Έλληνες πραγματοποιούσαν την Ένωση [...] οι Τούρκοι θα έχουν χάσει το λεωφορείο». Ο Αρχιεπίσκοπος, για τους δικούς του ακατανόητους για τον Έλληνα Πρωθυπουργό λόγους, δεν αποδέχθηκε και ματαίωσε την Ένωση. Τον επόμενο όμως μήνα, ο Πρωθυπουργός, στις έντονες ερωτήσεις Κυπριακής πενταμελούς αντιπροσωπίας, παρόντων των πατέρων των δύο μεγάλων ηρώων, Γρηγόρη Αυξεντίου και Κυριάκου Μάτση –που βρίσκονταν στην Αθήνα για τους γάμους του Βασιλιά Κωνσταντίνου–, δείχνοντας, στο πρωθυπουργικό γραφείο, με το δάκτυλο τον Μακάριο, που φρόντισε να είναι παρών, σε έντονο ύφος τους απεκάλυψε τον ένοχο:
«Ιδού ο ένοχος.